Związek pomiędzy NAFD a cukrzycą

Wątroba jest jednym z najważniejszych organów w ludzkim ciele. Bierze udział w gospodarce węglowodanowej, tłuszczowej i białkowej. Jest złożonym narządem, wspierającym cały organizm. W przebiegu cukrzycy dochodzi natomiast do zaburzenia metabolizmu poszczególnych makroskładników (węglowodanów, białek i tłuszczy), prowadząc do uszkodzeń wątroby.

Bardzo ważna u chorych na cukrzycę jest ocena sprawności wątroby, ponieważ mogą być oni bardziej narażeni na infekcje wirusem zapalenia wątroby. W przypadku chorych na cukrzycę typu 2, przyjmujących więcej niż jeden lek, może występować osłabienie czynności wątroby. Jedną z przyczyn nieprawidłowych wyników laboratoryjnych u diabetyków jest niealkoholowe stłuszczenie wątroby (NAFD) (1,2).

NAFD a cukrzyca

NAFD – Niealkoholowe stłuszczenie wątroby definiowane jest jako stłuszczenie wątroby, którego przyczyną nie jest nadmierne spożywanie alkoholu. Czynnikami ryzyka prowadzącymi do NAFD jest cukrzyca oraz powiązana z nią insulinoporność czy otyłość. Szacuje się, że około 70% chorych na cukrzycę cierpi dodatkowo na NAFD lub jej odmianę.

Większość osób w chwili rozpoznania niealkoholowego stłuszczenia wątroby wśród objawów podaje zmęczenie oraz uczucie pełności w nadbrzuszu, a jedynym specyficznym objawem jest powiększenie wątroby, które można jedynie zdiagnozować przy badaniu USG (2,3).

Diagnostyka

Rozpoznanie NAFD może powodować trudności, jednak należy zachować czujność szczególnie u osób z cukrzycą i monitorować funkcje wątroby. Do rozpoznania niealkoholowego stłuszczenia wątroby konieczne jest:

– badanie obrazowe lub histopatologiczne,

– wykluczenie nadużycia alkoholu,

– wykluczenie innej choroby wątroby,

– wykluczenie innej choroby skutkującej stłuszczeniem wątroby.

Ze względu na ogólnoustrojowy problem zdrowotny towarzyszący NAFD zaleca się wielokierunkowe postępowanie prowadzone przez zespoły wielospecjalistyczne (1).

Leczenie stłuszczenia wątroby w cukrzycy

U chorych na cukrzycę ze współistniejącą chorobą zaleca się w pierwszej kolejności korektę zaburzeń lipidowych oraz normalizację glikemii. Znaczącą poprawę stanu zdrowia zaobserwowano u osób chorych po redukcji masy ciała. Nie zaleca się jednak redukcji masy ciała większej niż 1,5 kg tygodniowo oraz obniżenia masy ciała o 10% w ciągu sześciu miesięcy (2). Ważnym elementem jest prawidłowa podaż witamin, szczególnie z grupy B oraz prawidłowa podaż pełnowartościowego białka zawierającego metioninę i cholinę, które wpływają korzystnie na pracę wątroby (1,4)

Podsumowując, u osób chorych na cukrzycę częściej potwierdza się nieprawidłowości w czynnościach wątroby. Podwyższone wartości prób wątrobowych mogą prognozować rozwój również innych chorób takich jak np. miażdżyca. U diabetyków ze współistniejącą NAFD najlepszą metodą terapii wydaje się redukcja masy ciała, korekta zaburzeń lipidowych oraz normalizacja glikemii.

Literatura

Bibliografia

Rekomendacje Polskiej Grupy Ekspertów Niealkoholowego Stłuszczenia Wątroby. Rekomendacje postępowania w niealkoholowej stłuszczeniowej chorobie wątroby. 2018; 4: 392-1099.
Szymborska-Kajanek A i wsp. Stłuszczenie wątroby. Problem zdrowotny u chorych na cukrzycę typu 2? Przew Lek. 2007; 4: 36-42.
Quentin M. Anstee, Giovanni Targher and Christopher P. Day. Progression of NAFLD to diabetes mellitus, cardiovascular disease or cirrhosis. Nat. Rev. Gastroenterol. Hepatol. 2013; 10: 330–344.
Nabradlik K i wsp. Poprawa w zakresie czynności wątroby i kontroli glikemii po zastosowaniu pioglitazony u chorego na cukrzycę typu 2 i niealkoholową stłuszczeniowa chorbowe wątroby. Via medica. 2016; 5(6): 199–202

O autorze Redakcja

Cukrzyca.pl, jeden z wiodących portali gromadzący wiedzę o cukrzycy, który powstał z myślą o osobach chorych na cukrzycę szukających wsparcia oraz informacji na temat choroby. Artykuły, poradniki i materiały informacyjne są tworzone przez ekspertów w dziedzinach takich jak: diabetologia, dietetyka, psychologia i edukacja diabetologiczna.