Szczepionka przeciwko cukrzycy typu 1 – sukces polskich naukowców

W Gdańskim Uniwersytecie Medycznym zespół pod kierownictwem prof. Małgorzaty Myśliwiec z Kliniki Pediatrii, Diabetologii i Endokrynologii, prof. Piotra Trzonkowskiego z Katedry i Zakładu Immunologii Medycznej i dr hab. Natalii Marek-Trzonkowskiej z Pracowni Immunoregulacji i Terapii Komórkowych prowadzi badania nad opracowaniem szczepionki przeciwko cukrzycy. Docelowo szczepionka ma zapobiegać rozwojowi cukrzycy typu 1 i ma być stosowana u dzieci.

Jak przebiegają badania?

Prowadzone badania polegają na pobraniu próbki krwi od pacjenta, z której wyizolowane zostają limfocyty (krwinki białe). W kolejnym etapie dochodzi do namnażania jednego rodzaju limfocytów – tzw. limfocytów T regulatorowanych (TREG). Cały proces trwa około dwa tygodnie. Przygotowany w ten sposób preparat przetaczany jest następnie pacjentowi.

Jak działa szczepionka przeciwko cukrzycy typu 1?

W przypadku dzieci pierwsze lata choroby są szczególnie ważne, gdyż decydują o całej przyszłości chorego i mogą w istotny sposób wpływać na ryzyko rozwoju przewlekłych powikłań cukrzycy. Przygotowana szczepionka ma więc za zadanie stymulować układ odpornościowy, co może przyczyniać się do odroczenia wystąpienia pełnoobjawowej cukrzycy typu 1 nawet o kilka lat (3-4 lata). Podawanie szczepionki nie osłabia natomiast ogólnej odporności dziecka. Ponadto nie wywołuje ona wystąpienia istotnych działań niepożądanych. Badacze podkreślają, że wyjątkowość zastosowanej terapii polega na zwalczaniu przyczyn choroby, a nie tylko na niwelowaniu występujących objawów. Szczepionka nie regeneruje jednak już uszkodzonych komórek trzustki, lecz chroni pozostałe komórki (1).

Gdzie można otrzymać szczepionkę?

Szczepionka przeciw cukrzycy typu 1 podawana jest dzieciom będącym na wczesnym etapie rozpoznania cukrzycy typu 1. Terapia prowadzona jest w Uniwersyteckim Centrum Klinicznym w Gdańsku. Szczepionka nie podlega refundacji. Z tego względu nie jest dostępna dla wszystkich. Niewykluczone jednak, że po zakończeniu testów preparat będzie dostępny dla szerszej grupy odbiorców. Obecnie trwają prace nad rejestracją oraz refundacją szczepionki (2).

Podsumowanie

Do tej pory nie opracowano skutecznej metody zapobiegania i leczenia przyczynowego cukrzycy typu 1. Ponieważ przyczyną choroby jest niszczenie komórek trzustki produkujących insulinę, wszyscy chorzy na cukrzycę typu 1 muszą być leczeni insuliną podawaną w formie zastrzyków kilka razy dziennie lub za pomocą pompy insulinowej. Opracowanie skutecznej metody profilaktyki i leczenia przyczynowego cukrzycy typu 1 jest kamieniem milowym w diabetologii.

Literatura

O autorze Redakcja

Cukrzyca.pl, jeden z wiodących portali gromadzący wiedzę o cukrzycy, który powstał z myślą o osobach chorych na cukrzycę szukających wsparcia oraz informacji na temat choroby. Artykuły, poradniki i materiały informacyjne są tworzone przez ekspertów w dziedzinach takich jak: diabetologia, dietetyka, psychologia i edukacja diabetologiczna.