Intensywna insulinoterapia – skuteczny model leczenia cukrzycy typu 1
Cukrzyca typu 1 jest wskazaniem do leczenia metodą intensywnej czynnościowej insulinoterapii (ang. functional intensive therapy, FIT). Tylko takie leczenie daje możliwość…
Objawy cukrzycy typu 1 związane z wysokim poziomem glukozy we krwi narastają dość szybko (od kilku tygodni do kilku miesięcy). Jeśli podejrzewasz u siebie cukrzycę, w takim przypadku należy wykonać diagnostykę w tym kierunku, czyli oznaczenie stężenia glukozy we krwi. Poziomy glikemii podczas diagnostyki cukrzycy typu 1 są najczęściej wysokie (ponad 200 mg/dl). W przypadku rozpoznania choroby lekarz zaleca także badania moczu, które pozwalają stwierdzić, czy znajdują się w nich ciała ketonowe (aceton) lub glukoza, które u zdrowych osób nie powinny występować.
Konsekwencja niedoboru insuliny
Niedobór insuliny powoduje, że komórki organizmu nie będą otrzymywać wystarczającej ilości glukozy, która znajduje się we krwi po spożyciu posiłku. Glukoza jest potrzebna w organizmie do przemian metabolicznych, w przypadku jej niedoboru dochodzi do nadmiernej produkcji ciał ketonowych, które są wykorzystywane jako zastępcze “paliwo”. Gdy powyższy stan trwa przez dłuższy okres czasu nadmiar związków ketonowych przyczyni się do kwaśnego odczynu krwi, a co za tym idzie do rozwoju kwasicy ketonowej. Na skutek kwasicy organizm będzie starał się pozbyć acetonu poprzez wydalenie go z moczem oraz przez płuca (oddech o zapachu winno-owocowym, który jest typowy dla kwasicy). Objawami rozwijającej się kwasicy mogą być również nudności, wymioty, bóle brzucha (bez pomiaru glikemii możemy wystawić błędną diagnozę np. zapalenia wyrostka robaczkowego), odwodnienie (sucha, szorstka skóra, suche błony śluzowe i język). Należy pamiętać, że kwasica ketonowa jest stanem zagrożenia życia, nieleczona może prowadzić do śpiączki (w dzisiejszych czasach na szczęście są to już rzadkie przypadki)(1).
Cukrzyca typu 1 i co dalej?
Po wstępnym rozpoznaniu cukrzycy typu 1 chory zostaje skierowany do szpitala, gdzie na podstawie stanu klinicznego i wyników badań lekarz bada możliwość wystąpienia kwasicy. W przypadku obecności ketonów niezbędne jest wprowadzenie intensywnego leczenia. Polega ono przede wszystkim na dożylnej podaży insuliny oraz dużej ilości płynów. Zazwyczaj okres leczenia wynosi 1 do 3 dni.
Jeśli jednak jeszcze nie rozwinęła się kwasica ketonowa (gazometria krwi jest w normie) bezpośrednio po przyjęciu do szpitala wprowadzona zostanie przezskórna insulinoterapia. Dodatkowo należy zadbać o odpowiednie spożycie dużych ilości płynów w postaci wody mineralnej (2).
Edukacja
Wśród osób ze świeżo rozpoznaną cukrzycą prowadzona jest także edukacja w zakresie samodzielnej iniekcji insuliny, pomiaru glukozy, obsługi glukometru oraz przedstawienie zasad odżywiania się w cukrzycy. Po wyrównaniu cukrzycy oraz wypuszczeniu ze szpitala dalsze leczenie choroby ma miejsce pod opieką diabetologa. Warto jednak pamiętać, że jeśli pierwsza hospitalizacja nie miała miejsca na oddziale diabetologicznym najczęściej chorzy są kierowani później do wyspecjalizowanego ośrodka. Pobyt tam przyczyni się do poznania zasad skutecznego leczenia cukrzycy, radzenia sobie z chorobą w sytuacjach codziennych, ale także wyjątkowych takich jak stres, choroba, ciąża, czy wysiłek fizyczny.
Zacznij skutecznie zarządzać swoją cukrzycą!
Literatura
- Sieradzki J. (red). Cukrzyca Tom 1-2. Warszawa, Via Medica, 2016.
- Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2018. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Diabetologia Kliniczna 2018;4(1):1-92.
O autorze
dr n. med. 
Diabetolog, endokrynolog, specjalista chorób wewnętrznych. Adiunkt w Klinice Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Autorka licznych publikacji naukowych w dziedzinie diabetologii i endokrynologii.
