Rodziny z cukrzycą: pierwszy raport o rodzinach w Polsce
Każdego roku Światowy Dzień Cukrzycy koncentruje się na jednym temacie, który jest przedmiotem specjalnej uwagi. Tematem na rok 2018 oraz 2019 …
W ostatnich latach spożycie cukru na osobę w Polsce drastycznie wzrosło. Aż o kilka procent wzrosła liczba osób z nadwagą i otyłych, co z kolei przełożyło się na wzrost zachorowań na cukrzycę. Podatek cukrowy ma być rozwiązaniem problemu otyłości w Polsce. Został wprowadzony w styczniu 2021 roku.
Aktualizacja: 25.01.2021 r
Spada spożycie czystego cukru, wzrost konsumpcji cukru przetworzonego
W latach 2008-2017 statystyczny Polak zjadł ponad 11 kg czystego cukru w ciągu roku. To aż o 6 kg mniej w porównaniu z poprzednim okresem. Można by pomyśleć, że Polacy opanowali umiejętność samokontroli i zaczęli bardziej świadomie spożywać produkty spożywcze.
Okazuje się jednak, że znacznie większe było spożycie przez nich cukru przetworzonego, znajdującego się w:
- słodkich przekąskach
- gotowych daniach
- przetworzonej żywności
- słodzonych i gazowanych napojach
Aż 33 kg cukru spożytego w ciągu roku znajduje się w produktach przetworzonych.
W sumie obecnie Polacy zjadają o 6 kg cukru więcej niż w 2012 roku – wynika z danych przytaczanych przez MZ i NFZ (1).
Liczba otyłych w Polsce wciąż rośnie!
Według danych przytaczanych przez MZ i NFZ, liczba otyłych i z nadwagą stopniowo rośnie. Do 2025 roku będzie aż 30% otyłych mężczyzn i 26% otyłych kobiet.
W 2016 roku było ich odpowiednio 25% i 23%.
Problem nadwagi zaczyna coraz częściej pojawiać się również w szkołach wśród dzieci i młodzieży.
Na leczenie chorób związanych z otyłością, w tym cukrzycy, wydamy w 2025 roku nawet o 1 miliard zł więcej niż w 2017 roku.
– Cukrzyca jest bardzo dużym problemem, nie tylko w Polsce, lecz także w innych wysoko rozwiniętych krajach, które charakteryzują się wysoką konsumpcją. Problemem w Polsce jest to, że mamy epidemię cukrzycy nie tylko u dorosłych, lecz także u dzieci – podkreśla były wiceminister zdrowia.
Jak zapobiegać epidemii cukrzycy? Podatek cukrowy wprowadzony w Polsce. Na czym polega?
Podatek cukrowy do tej pory wprowadzono w ponad 20 krajach na świecie. W Polsce ma on służyć walce z otyłością i przynosić budżetowi NFZ 3 mld zł rocznie. Opłata cukrowa oraz sankcja finansowa za jej nieuiszczenie w terminie będą stanowić głównie przychód NFZ (w 96,5%) oraz dodatkowo dochód budżetu państwa (w 3,5%) (3).
NFZ przeznacza pozyskane z niej środki na działania o charakterze edukacyjnym i profilaktycznym oraz na świadczenia opieki zdrowotnej związane z utrzymaniem i poprawą stanu zdrowia pacjentów z chorobami rozwiniętymi na tle niewłaściwych wyborów i zachowań zdrowotnych, w szczególności z nadwagą i otyłością.
Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 14 lutego 2020r. o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów.
W związku z tą decyzją od 1 stycznia 2021 roku ceny napojów słodzonych wzrosły o średnio 1 zł za butelkę.
Opłata cukrowa jest nakładana na napoje z dodatkiem:
- cukrów (monosacharydów, disacharydów środków spożywczych zawierających te substancje)
- substancji słodzących, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 (na przykład ksylitol, sorbitol, aspartam)
- kofeiny lub tauryny.
W związku z tym za napój słodzony jedną substancją płacimy od stycznia o 70 groszy więcej, a dwiema substancjami – 80 gr. Napój zawierający kofeinę, taurynę lub guaranę zdrożał o 1 zł (2).
Podatek cukrowy: od kiedy obowiązuje?
Ustawa cukrowa weszła w życie z dniem 1 stycznia 2021 r. W związku z tym już od nowego roku możemy zaobserwować znaczący wzrost cen napojów słodzonych.
Wprowadzenie podatku cukrowego ma zachęcić producentów do redukcji ilości substancji słodzących, a konsumentów – do wyboru zdrowszych produktów.
Czy podniesienie cen produktów słodzonych zmniejszy konsumpcję cukru przez Polaków? Przedstawiciel branży spożywczej skomentował, że nałożenie dodatkowych obciążeń nie wpłynie na mniejsze spożycie cukru wśród Polaków. Jako dowód przedstawia doświadczenia innych krajów.
– W Wielkiej Brytanii ostatnio opublikowano raport, w którym jasno widać, że po wprowadzeniu podatku spożycie cukru wcale nie spadło – twierdzi Gantner.
Pozostaje nam obserwować wyniki badań spożycia cukru w przyszłych latach, by potwierdzić lub zanegować skuteczność działania wprowadzenia opłaty cukrowej w Polsce.
Zacznij skutecznie zarządzać swoją cukrzycą!
Literatura
- Departament Analiz i Strategii NARODOWY FUNDUSZ ZDROWIA. Cukier, otyłość – konsekwencje Przegląd literatury, szacunki dla Polski.
- https://dzienniklodzki.pl/wejdzie-podatek-cukrowy-za-slodkie-napoje-zaplacimy-wiecej-jeszcze-w-styczniu-pierwsze-konsultacje-ministerstwa-zdrowia-z/ar/c14-14696703
- https://www.medexpress.pl/ustawa-o-tzw-podatku-cukrowym-z-podpisem-prezydenta/78766
O autorze
mgr
Brand Manager
Absolwentka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu kierunku Kognitywistyka. Zainteresowana wpływem emocji na motywację. Jej celem jest szerzenie wiedzy i edukacji cukrzycowej w społeczeństwie.
