COVID-19, czyli Koronawirus a Cukrzyca: jak postępować?

COVID-19 a cukrzyca. Czym jest COVID-19 i jaki ma wpływ na osoby chore na cukrzycę? Czy diabetycy są bardziej narażeni? Wytyczne Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego.

Czym jest COVID-19?

Nowy koronawirus SARS-Cov-2 jest wirusem RNA wywołującym chorobę COVID-19. Pierwsze przypadki zakażenia tym wirusem odnotowano pod koniec 2019 roku w Chinach.

Zakażenie wirusem może przebiegać bezobjawowo, może wywołać chorobę COVID-19 o różnym, pod względem ciężkości przebiegu. Ciężki przebieg z niewydolnością oddechową wymaga intensywnego leczenia i użycia wentylacji mechanicznej.

W dniu 11 marca 2020 Światowa Organizacja Zdrowia ogłosiła pandemię. COVID-19 uznano za poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego.

Osoby starsze i z ciężkimi chorobami przewlekłymi, w tym z cukrzycą, posiadają zwiększone ryzyko rozwoju powikłań i zakażenia o bardzo ciężkim przebiegu.

Chorzy na cukrzycę nie mają większego prawdopodobieństwa zachorowania na COVID-19 niż osoby w populacji ogólnej

W grupie pacjentów z cukrzycą problemem są nie większe prawdopodobieństwo zakażenia wirusem, a gorsze rezultaty leczenia.

Pacjenci z cukrzycą posiadają wyższe ryzyko rozwoju ciężkich powikłań i zgonu niż osoby bez cukrzycy.

Można zauważyć pewną zależność między liczbą chorób towarzyszących (np. cukrzyca, choroba serca) i ryzykiem rozwoju ciężkich powikłań COVID-19 (im więcej chorób, tym to ryzyko jest wyższe).

Chorzy na cukrzycę posiadają większe prawdopodobieństwo rozwoju ciężkich powikłań COVID-19

Chorzy na cukrzycę posiadają ogólnie większe prawdopodobieństwo rozwoju ciężkich objawów i powikłań infekcji wirusowych.

Jeśli cukrzyca jest dobrze kontrolowana, ryzyko rozwoju ciężkiej postaci zakażenia COVID-19 jest podobne do tego, które obserwujemy w populacji ogólnej.

U osób ze złą kontrolą choroby i wahaniami poziomu cukru istnieje większe ryzyko rozwoju powikłań cukrzycowych. Obecność choroby serca lub innych powikłań poza cukrzycą może dodatkowo zwiększać ryzyko pacjenta związane z rozwojem ciężkiej postaci COVID-19.

Jest to podobna sytuacja jak w przypadku innych zakażeń wirusowych, która wynika z upośledzonej zdolności organizmu do walki z infekcją. Infekcja wirusowa u pacjentów z cukrzycą, jak każdy ostry stan zapalny, może prowadzić do gwałtownego wzrostu stężenia glukozy we krwi i zwiększa ryzyko rozwoju cukrzycowej kwasicy ketonowej (CKK), dotyczy to przede wszystkim chorych na cukrzycę typu 1.

Zalecane środki ostrożności przy koronawirusie: COVID-19

COVID-19 ma cięższy przebieg niż grypa sezonowa.

Zalecane środki ostrożności są podobne do tych, które są stosowane w przypadku grypy i obejmują przede wszystkim:

częste mycie rąk mydłem i ciepłą wodą,
zakrywanie buzi chusteczką
kichanie w przedramię/dół łokciowy
unikanie zgromadzeń,
ograniczenie przebywania w miejscach publicznych i
zachowanie bezpiecznej odległości od rozmówcy nie mniej niż 1-1,5 m,
odkażanie telefonów komórkowych,
unikanie dotykania nieumytymi rękoma twarzy,
rezygnacja z podróży.

Nie zaleca się noszenia maseczek na twarzy przez osoby zdrowe.

Zachęcamy osoby z cukrzycą do postępowania zgodnie z zaleceniami Głównego Inspektoratu Sanitarnego.

Producenci leków nie zgłaszają problemów z dostępem do preparatów insuliny oraz innych środków wynikających z pandemii COVID-19

Wiodący producenci na świecie podają, że COVID-19 nie ma wpływu na obecne możliwości produkcji i dystrybucji insuliny oraz innych środków potrzebnych do leczenia cukrzycy.

Przygotujcie swoją cukrzycę na dłuższe niewychodzenie z domu

Przygotujcie:

Numery telefonów do lekarzy i zespołu terapeutycznego, apteki oraz ubezpieczyciela.
Listę leków, które stosujesz i ich dawki (w tym witamin i suplementów).
Zestaw produktów zawierających cukry proste, takich jak słodzone napoje gazowane, miód, dżem, galaretki lub landrynki na wypadek hipoglikemiii dużego osłabienia spowodowanego chorobą, które utrudnia normalne przyjmowanie pokarmów.
Przygotuj sobie zapas insuliny na tydzień do przodu na wypadek choroby lub niemożności wykupienia kolejnej recepty.
Dodatkowe środki, jak płyn dezynfekujący na bazie alkoholu i mydło do odkażania/mycia rąk.
Glukagon i testy paskowe do badania stężenia ciał ketonowych w moczu, jeżeli jesteś leczony insuliną.
Przygotuj odpowiedni zapas artykułów gospodarstwa domowego i produktów żywnościowych na wypadek konieczności pozostania w domu przez dłuższy czas.

Obserwujcie, czy nie występują u Was objawy ostrzegawcze COVID-19 wymagające pilnej interwencji medycznej

Jeśli wystąpią u ciebie takie objawy, niezwłocznie skontaktuj się telefonicznie z lekarzem. U dorosłych objawy ostrzegawcze wymagające pilnej interwencji medycznej obejmują: 

Trudności w oddychaniu lub duszność.
Utrzymujący się ból lub uczucie ucisku w klatce piersiowej.
Splątanie lub trudności z obudzeniem się.
Zasinienie warg lub twarzy.

Dowiedz się, jak postępować, jeśli zachorujesz

Poniżej znajduje się kilka częstych wskazówek, z których możesz skorzystać:

Pij dużo płynów. Jeśli wymiotujesz, przyjmuj płyny małymi łyczkami, co 15 minut, żeby uniknąć odwodnienia.
Jeśli zaobserwujesz spadek poziomu cukru (poniżej 70 mg/dl lub zalecanego docelowego przedziału glikemii), spożyj 15 gramów łatwo przyswajalnych cukrów prostych, jak miód, dżem, galaretka, sok lub słodzony napój typu coca cola i skontroluj poziom cukru za 15 minut, aby upewnić się, czy poziom glikemii wzrasta. Wykonuj dodatkowe oznaczenia poziomu cukru w ciągu dnia i w nocy (zazwyczaj co 2–3 godziny; jeśli używasz urządzenia do ciągłego monitorowania glikemii [CGM], często sprawdzaj odczyty).
Jeśli stwierdzisz u siebie wysoki poziom cukru (powyżej 250 mg/dl) więcej niż w 2 kolejnych oznaczeniach, sprawdź stężenie ketonów w moczu, aby uniknąć rozwoju CKK.
Jeśli w teście paskowym stwierdzisz średni lub wysoki poziom ketonów (ewentualnie ślad lub niski poziom ketonów zgodnie ze wskazówkami lekarza), niezwłocznie skontaktuj się z gabinetem lekarza.
Pamiętaj o tym, że acetaminofen (Paracetomol) wpływa na wartości glikemii mierzone przez niektóre urządzenia CGM (Dexcom G5, MedtronicEnlite i Guardian). Dla pewności oznacz poziom cukru na glukometrze.
Umyj ręce i oczyść miejsce iniekcji/infuzji oraz nakłucia opuszki palca wodą z mydłem lub środkiem dezynfekującym na bazie alkoholu.

Literatura

https://cukrzyca.info.pl/aktualnosci/nowy_koronawirus_sars_cov_2_covid_19_a_cukrzyca

O autorze Redakcja

Cukrzyca.pl, jeden z wiodących portali gromadzący wiedzę o cukrzycy, który powstał z myślą o osobach chorych na cukrzycę szukających wsparcia oraz informacji na temat choroby. Artykuły, poradniki i materiały informacyjne są tworzone przez ekspertów w dziedzinach takich jak: diabetologia, dietetyka, psychologia i edukacja diabetologiczna.