Ciąża u kobiet z cukrzycą: przebieg i jej wpływ na glikemię

Prawidłowy przebieg ciąży w cukrzycy zależy od uzyskania stanu prawidłowego wyrównania metabolicznego i obecności przewlekłych powikłań cukrzycy. Decydującym czynnikiem o prawidłowym rozwoju płodu jest uzyskanie stanu prawie “normoglikemii”

Wartości glikemii zalecane u kobiet z cukrzycą w czasie ciąży

Zalecenia Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego na rok 2018 podkreślają utrzymanie przez ciężarną następujących wartości glikemii:

• na czczo i przed posiłkiem 70-90 mg/dl (3,9–5,0 mmol/l)
• 1h po rozpoczęciu posiłku <140 mg/dl (7,8 mmol/l)
• pomiędzy 2.00 a 4.00 w nocy >70-90 mg/dl (> 3,9–5,0 mmol/l)
• HbA1c <6,5% w I trymestrze i <6,0% w kolejnych trymestrach (1)

Zapotrzebowania na insulinę w czasie ciąży

I trymestr

W pierwszych tygodniach ciąży obserwuje się zwykle zwiększenie wrażliwości na insulinę i pacjentka może się spodziewać wystąpienia częstszych epizodów hipoglikemii, dlatego też dawki insuliny powinny zostać zmniejszone. W tym okresie niektóre ciężarne mogą także doświadczać porannych nudności, wymiotów i zmniejszonego apetytu. Wymioty pojawiające się po przyjęciu standardowej dawki insuliny mogą być niebezpieczne ze względu na ryzyko wystąpienia ciężkich niedocukrzeń. W tej sytuacji obserwuj swój organizm, jeśli trudno Ci jest przewidzieć jak się będziesz czuła, to możesz spróbować chwilowo podawać insulinę po posiłku lub zastosować pompę insulinową, którą w każdej chwili można zatrzymać zabezpieczając się przed podaniem całej dawki insuliny.

II trymestr

Zwiększone zapotrzebowanie na insulinę pojawia się około 16-20 tygodnia ciąży. W tym czasie trzeba zaplanować częstsze wizyty w Poradni Diabetologicznej, ponieważ może się zdarzyć, że zmiana zapotrzebowania i potrzeba zwiększenia dawki insuliny wystąpią z “dnia na dzień”. Dobrze wyedukowane pacjentki mogą zaraz po zaobserwowaniu wysokich wartości glikemii stopniowo zacząć samodzielnie zwiększać dawkę insuliny i w ciągu kilku dni skonsultować to z lekarzem.

III trymestr ciąży

W tym okresie zapotrzebowanie na insulinę jeszcze rośnie. Do tego stanu przyczynia się dodatkowo zjawisko insulinooporności (typowe dla tego okresu ciąży), co w konsekwencji wiąże się z gorszą odpowiedzą organizmu na działanie insuliny. W wyniku tego, pod koniec ciąży zapotrzebowanie na insulinę może wynosić nawet 70-100% więcej w porównaniu do okresu sprzed ciąży.

Po porodzie- połóg

Po porodzie zapotrzebowanie na insulinę gwałtownie spada o 30-50%, a pod koniec połogu (6 tyg po porodzie) wraca najczęściej do wartości sprzed okresu ciąży.

Karmienie piersią

Cukrzyca nie stanowi przeciwwskazania do karmienia piersią. W tym okresie oprócz tego, że pojawią się nowe obowiązki związane z macierzyństwem, to będzie Cię również obowiązywać stała kontrola glikemii.

Pamiętaj, że w czasie laktacji Twój wydatek energetyczny jest zdecydowanie większy, a jednocześnie zapotrzebowanie na insulinę po porodzie będzie spadać. Stąd też w tym czasie występuje duże ryzyko pojawienia się niedocukrzeń które jest szczególnie niebezpieczne gdy zajmujesz się nowo narodzonym dzieckiem. W czasie karmienia zadbaj o to, by pod ręką był glukometr, słodki napój oraz przekąska zawierająca węglowodany złożone (2).

Zacznij skutecznie zarządzać swoją cukrzycą!

Literatura

1. Guidelines on the management of diabetic patients. A position of Diabetes Poland. Clin Diabet. 2018; 7, 1.
2. Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2017;2(5):215-229.

O autorze Anita Rogowicz-Frontczak

dr n. med.

Diabetolog, endokrynolog, specjalista chorób wewnętrznych. Adiunkt w Klinice Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Autorka licznych publikacji naukowych w dziedzinie diabetologii i endokrynologii.

UDOSTĘPNIJ ARTYKUŁ

udostępnij na facebook-u