Ciąża u kobiet z cukrzycą: przebieg i jej wpływ na glikemię
Prawidłowy przebieg ciąży w cukrzycy zależy od uzyskania stanu prawidłowego wyrównania metabolicznego i obecności przewlekłych powikłań cukrzycy. Decydującym czynnikiem o…
Podstawą leczenia cukrzycy ciążowej jest dieta. W celu normalizacji poziomu glikemii wskazany jest też umiarkowany wysiłek fizyczny (o ile nie stwierdzono przeciwwskazań). Rozpoczęcie leczenia insuliną jest konieczne, jeżeli nie udaje się uzyskać prawidłowych wartości glikemii na czczo i po posiłkach mimo przestrzegania diety. Doustne leki hipoglikemiczne nie są obecnie zalecane do leczenia cukrzycy ciążowej z uwagi na fakt, że mogą przechodzić przez łożysko i brak jest badań nad ich długoterminowym wpływem na rozwój dziecka.
Insulinoterapia w cukrzycy ciążowej
Jeżeli istnieje konieczność wdrożenia insulinoterapii stosowaną metodą leczenia jest zwykle intensywna czynnościowa insulinoterapia polegająca na wielokrotnym podawaniu insuliny z samodzielnym wyliczaniem jej dawek do posiłków w oparciu o ilość spożytych węglowodanów oraz poziom glikemii przed posiłkiem. W cukrzycy ciążowej nie wprowadza się pomp insulinowych, ze względu na stosunkowo krótki czas trwania zaburzeń węglowodanowych oraz łatwość leczenia z zastosowaniem penów insulinowych.
Zapotrzebowanie na insulinę zmniejsza się po ciąży i u większości kobiet po okresie porodu możliwe jest zaprzestanie podawania insuliny. Kobieta z przebytą cukrzycą ciążową musi jednak pozostawać pod nadzorem lekarza oraz systematycznie kontrolować poziom glukozy w surowicy krwi. Zdarza się, że w czasie ciąży ujawnia się cukrzyca typu 2 (szczególnie u osób z nadwagą) lub może to być początkowy etap cukrzycy typu 1, która po ciąży wymaga najczęściej kontynuacji leczenia insuliną. Przebyta cukrzyca ciążowa jest również silnym czynnikiem ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2 w najbliższych latach (1).
Ocena wyrównania glikemii
Miernikiem dobrego wyrównania glikemii w cukrzycy ciążowej jest poziom HbA1c < 6%. W przypadku cukrzycy ciążowej poziom HbA1c powinien być oznaczany co 6 tygodni. Pacjentka powinna regularnie monitować stężenie glukozy za pomocą glukometru. Na czczo i przed posiłkami pomiary glukozy dokonane za pomocą glukometru nie powinny przekraczać 70-90 mg/dl, a godzinę po posiłku < 140 mg/dl.
Pacjentki z cukrzycą ciążową powinny być pod nadzorem zespołu diabetologiczno-położniczego mającego doświadczenie w tej dziedzinie. Panie stosujące insulinę powinny zgłaszać się na wizytę kontrolną co około 2 tygodnie w związku z zmieniającym się zapotrzebowaniem na insulinę, koniecznością monitorowania masy ciała oraz ciśnienia tętniczego i funkcji nerek (2).
Zacznij skutecznie zarządzać swoją cukrzycą!
Literatura
1. Wender-Ożegowska E., Bomba-Opoń D., Brązert J. Standardy Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników postępowania u kobiet z cukrzycą. Ginekologia i Perinatologia Praktyczna. 2017; 2 (5): 215-229.
2. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2018. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Diabetologia Kliniczna. 2018;4(1):1-92.
O autorze
dr n. med. 
Diabetolog, endokrynolog, specjalista chorób wewnętrznych. Adiunkt w Klinice Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Autorka licznych publikacji naukowych w dziedzinie diabetologii i endokrynologii.
