Infekcje a cukrzyca. Wzmacnianie odporności u cukrzyków

Sezon zachorowań na infekcje panuje w pełni, a ryzyko zachorowania występuje u każdego. To czy spotkanie z wirusem przejdziemy łagodniej czy ciężej, zależy w dużej mierze od stanu naszego układu odpornościowego, dlatego o dobrą kondycję zdrowotną organizmu należy dbać cały czas.

Nowa choroba COVID-2019

W związku z występującą aktualnie pandemią nowego koronawirusa SARS-Cov-2 wywołującego chorobę COVID-2019, należy zachować szczególne środki higieny i zadbać o swoje zdrowie i bezpieczeństwo. Z pierwszych dostępnych badań przeprowadzonych w szpitalach w Chinach wynika, że spośród wszystkich osób, które zachorowały na tę nową chorobę, u 15-20% osób jej przebieg był ciężki. Jednak blisko 80% osób przechodzi infekcję łagodnie.

Najbardziej narażone na nią są osoby starsze, z obniżoną odpornością i z występującymi innymi schorzeniami przewlekłymi [1]. 

Według dotychczasowych ustaleń ze szpitali w Wuhan śmiertelność z powodu COVID-2019 była bardziej prawdopodobna w przypadku osób z cukrzycą lub chorobą niedokrwienną serca. Częściej umierały osoby starsze, podobnie jak te wykazujące oznaki posocznicy lub mające problemy z krzepnięciem krwi.

„Cięższy w przypadku osób starszych przebieg choroby może częściowo wynikać z osłabienia układu odpornościowego związanego ze starzeniem się i wzmożonego stanu zapalnego, który może sprzyjać replikacji wirusa i przedłużonej reakcji na zapalenie, powodując trwałe uszkodzenie serca, mózgu i innych narządów” powiedział współautor badania, dr Zhibo Liu ze szpitala Jinyintan w Wuhan.

Czy osoby z cukrzycą są bardziej narażone na infekcję?

Na dzień dzisiejszy już wiemy, że ryzyko powikłań w przypadku COVID-2019 u osób z cukrzycą wynika raczej z powikłań cukrzycy i z nieuregulowanych poziomów cukrów czy występowania chorób współistniejących, zwłaszcza dotyczących układu sercowo-naczyniowego.

W przypadku osoby z wyrównaną cukrzycą i bez współistniejących chorób, ryzyko jest mniej więcej na takim samym poziomie, co u osób zdrowych.

Ważne jest jednak, żeby mieć świadomość i dbać o siebie w tym czasie jeszcze bardziej.

Zadaniem każdej osoby, zwłaszcza chorującej na cukrzycę jest zadbanie najlepiej jak to możliwe o stan swojego organizmu, żeby ewentualną infekcję przejść jak najbardziej łagodnie [2].

Zdrowa dieta w cukrzycy a infekcje

Oczywiście podstawą jak najlepiej funkcjonującego układu odpornościowego jest odpowiednio zbilansowana dieta. Układ odpornościowy do prawidłowego funkcjonowania potrzebuje wszystkich niezbędnych witamin i składników mineralnych, takich jak witaminy z grupy B, witamina A, D3, C, E oraz kwas foliowy, cynk, żelazo selen, miedź.

Ważne są także odpowiednie proporcje dostarczanych węglowodanów (pełnoziarniste produkty, jak najmniej przetworzone, z odpowiednią ilością błonnika), białka (ryby, chude mięsa) i tłuszczu (w tym kwasów omega 3).

Niedożywiony organizm jest bardziej podatny na łapanie infekcji.

Dieta powinna być bogata w warzywa, we wszystkich kolorach tęczy, dzięki temu dostarczane będą fitozwiązki, antyoksydanty i inne związki wspomagające budowanie odporności.

Ważna i zalecana jest także suplementacja witaminy D3, a w okresie wzmożonego stresu i narażenia na obniżenie odporności wskazane jest także regularne suplementowanie witaminy C.

Nie należy się obawiać stosowania produktów, które posiadają naturalne właściwości antybiotyczne, jak cebula i czosnek. Pomogą chociażby odstraszyć inne potencjalnie zainfekowane osoby na odpowiednią odległość, żeby uchronić nas przed zakażeniem.

Warto stawiać w diecie także na przyprawy, np. imbir czy kurkumę, ponieważ mają właściwości przeciwzapalne, przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne, mogą łagodzić kaszel i wspomagają organizm w radzeniu sobie z infekcją.

Aktywność fizyczna i wzrost odporności

Aktywność fizyczna jest zalecana każdej osobie, a osobom z cukrzycą pomaga dodatkowo regulować poziomy glikemii. Regularna aktywność fizyczna wzmacnia odporność i chroni przed infekcjami.

Korzystny wpływ umiarkowanych ćwiczeń fizycznych na system immunologiczny dotyczy osób w każdym wieku, przy czym u osób starszych ćwiczenia te dodatkowo spowalniają zmiany inwolucyjne (wsteczne zmiany spowodowane starzeniem się organizmu) zachodzące w mechanizmach obronnych ustroju.

Aktywność fizyczna zmniejsza ryzyko występowania infekcji i przeziębień oddziałując na układ immunologiczny.

Przede wszystkim mobilizuje do walki makrofagi – komórki pierwszej linii obrony naszego układu immunologicznego, poprzez wzrost ich liczby i aktywności. To one jako pierwsze stają do walki z dostającymi się do organizmu wirusami i bakteriami.

Badania donoszą, że nawet sam wzrost temperatury towarzyszący pracy mięśni może działać hamująco na rozwój bakterii [3]. 

Sen i odporność

Odpowiedni jakościowo i ilościowo sen pomaga zregenerować organizm po całym dniu walki z napotkanymi wirusami i bakteriami.

Badania pokazują, że osoby, które niedosypiają, albo ich sen trwa krótko są 4-krotnie bardziej narażone na infekcje wirusowe. Dotyczy to osób śpiących zazwyczaj mniej niż 6 godzin w ciągu doby, w porównaniu do osób, które śpią przynajmniej 7 godzin[4].

Zasady higieny zmniejszające ryzyko zakażenia

Na koniec warto zwrócić szczególną uwagę na zachowanie zasad higieny i środków ostrożności. Nie spowodują one oczywiście wzrostu odporności, ale pozwolą na zminimalizowanie ryzyka zakażenia.

Przede wszystkim:

1. Nie panikuj!
2. Myj ręce jak najczęściej i dokładnie, ciepłą wodą z mydłem.
3. Nie dotykaj rękami oczu, nosa, ust.
4. Jeśli kaszlesz lub kichasz zakryj twarz chusteczką lub zgięciem łokciowym.
5. Unikaj zatłoczonych miejsc takich jak centra handlowe, a jeżeli możesz zostań w domu.
6. W przypadku objawów takich jak kaszel, gorączka, trudności z oddychaniem zostań w domu i zgłoś się telefonicznie do Sanepidu.

Literatura

1. Yang P. Viral load of SARS-CoV-2 in clinical samples. The Lancet InfectiousDiseases 2020; S1473-3099(20) 30113-4

2. https://www.diabetes.org/diabetes/treatment-care/planning-sick-days/coronavirus 

3. Prączko K. Kostaka T. Aktywność ruchowa a występowanie infekcji górnych dróg oddechowych u osób w starszym wieku. Ger. Pol. 2015; 13(3): 195–199.
4. Majde J.A. Links between the innate immune system and sleep.  American Academy of Allergy, Asthma and Immunology 2005; 116(6): 1188–1198

O autorze Paulina Smoczyńska

mgr

Mgr dietetyki, psychodietetyk i specjalista przyjazny insulinoopornym, a także mgr inż. żywienia człowieka. Członek Polskiego Towarzystwa Medycyny Stylu Życia. Współautorka publikacji naukowych z zakresu żywienia. Aktywna uczestniczka konferencji naukowych krajowych, również międzynarodowych. Prowadzi poradnictwo i edukację pacjentów chcących zmienić styl życia zarówno w  zakresie prewencji, jak i leczenia żywieniowego chorób przewlekłych.

UDOSTĘPNIJ ARTYKUŁ

udostępnij na facebook-u