Bolus korekcyjny w cukrzycy: jak wyliczać dawki insuliny?
100 mg/dl – taka wartość glikemii jest na ogół punktem wyjścia do obliczeń korekcyjnych zawartości glukozy we krwi. Lekarz ustala…
Baza tymczasowa – czasowa zmiana bazy: jak stosować?
W większości pomp insulinowych istnieje możliwość zmiany przepływu podstawowego w czasie określonym przez pacjenta (od 30 min do 24 godzin). Zastosowanie tej opcji technicznej jest istotne w sytuacjach nietypowych, które zmieniają zapotrzebowanie na insulinę. Korzystanie z funkcji czasowej zmiany bazy w okolicznościach, które nie należą to typowego trybu życia, pozwoli lepiej wyrównać Twoją cukrzycę. Nie korzystanie z tej opcji jest błędem i sprawia, że nie wykorzystujemy w pełni możliwości pompy insulinowej.
Kiedy wskazana jest czasowa korekta przepływu podstawowego?
Zmniejszanie bazy tymczasowej:
- wysiłek fizyczny – jeżeli przystępujemy do aktywności fizycznej przy prawidłowej glikemii korzystamy z bazy tymczasowej zredukowanej o 30-70% w stosunku do bazy podstawowej – w zależności od intensywności wysiłku fizycznego- zmniejszoną bazę można utrzymywać do kilku godzin po wysiłku, szczególnie tlenowym (bieg, jazda na rowerze, aerobic); o funkcji czasowej zmiany ,,bazy” należy pamiętać 1-2 godziny przed rozpoczęciem wysiłku fizycznego.
- podczas dłuższych spacerów powinniśmy zredukować bazę o 10-30%
- gdy wybieramy się wieczorem na imprezę taneczną – redukcja bazy o 30-50%
- na czas nocy gdy wieczorem lub przez większość dnia wykonywany był wysiłek fizyczny lub spożywany był alkohol – redukcja bazy o 10-30%
- w przypadku wymiotów lub biegunki w sytuacji gdy wcześniej podano bolus posiłkowy
Gdy w okresie zwiększonej aktywności fizycznej np. wiosna-lato obserwujesz niskie wartości glikemii warto skontaktować się z lekarzem prowadzącym celem redukcji przepływu podstawowego w tych porach roku. Zanotuj godziny, o których pojawiają się niskie wartości glikemii.
Zwiększanie bazy tymczasowej:
- infekcja – szczególnie w czasie gorączki
- przy stosowaniu niektórych leków (np. steroidów)
- wielogodzinny okres pozbawienia aktywności fizycznej: podróż, praca biurowa, okres egzaminacyjny
- również w czasie przedłużającej się hiperglikemii, która nie ulega obniżeniu po podaniu bolusa korekcyjnego – pozwala to przełamać glukotoksyczność, zapobiega rozwojowi kwasicy, pozwala w łagodny sposób przełamać hiperglikemię.
Wielkość czasowego wlewu podstawowego a poziom glikemii
- glikemia < 200 mg/dl – tylko bolus korekcyjny
- 200-300 mg/dl – należy zwiększyć bazę tymczasową o 150% na 2-4 godziny
- powyżej 300 mg/dl – należy zwiększyć bazę tymczasową o 200% na 2-4 godziny (3)
Literatura
- Gawrecki A, Zozulińska-Ziółkiewicz D, Wierusz-Wysocka B. Praktyczne wskazówki w leczeniu cukrzycy u osób dorosłych za pomocą osobistej pompy insulinowej. Gdańsk: Via Medica, 2011.
- Thurm U, Gehr B. Osobiste pompy insulinowe i ciągłe monitorowanie glikemii. Poznań: Termedica, 2014.
- Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2018. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Diabetologia Praktyczna. 2018; 4(1):1-92.
O autorze
dr n. med.
Diabetolog, endokrynolog, specjalista chorób wewnętrznych. Adiunkt w Klinice Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Autorka licznych publikacji naukowych w dziedzinie diabetologii i endokrynologii.
