Morwa biała i jej zastosowanie w cukrzycy

Ostatnio coraz więcej można usłyszeć na temat właściwości morwy białej oraz zastosowania jej w leczeniu cukrzycy typu 2. W poniższym artykule przyjrzymy się bliżej charakterystyce tej rośliny i odpowiemy na pytanie czy rzeczywiście może być pomocna w lepszym wyrównaniu glikemii u diabetyków.

Morwa biała – charakterystyka

Morwa biała (Morus alba L.) pochodzi z terenów Chin, Japonii, Tajlandii oraz Indii, gdzie od dawna była wykorzystywana w lecznictwie przez miejscową ludność w formie odwarów lub naparów. Morwa jest drzewem liściastym, który może dorastać do 15 m wysokości. Owoce tej rośliny są barwy białej, fioletowej, różowej lub czarnej. Liście morwy stanowią przede wszystkim pożywienie dla larw jedwabników, które produkują naturalny jedwab.

Co ciekawe, swoją nazwę gatunkową morwa zawdzięcza białawej barwie kory, a nie jak uważa większość osób – kwiatów. Najwięcej dobroczynnych właściwości przypisuje się liściom oraz owocom morwy. Obecnie morwa znajduje zastosowanie w przemyśle spożywczym, papierniczym, zielarskim oraz farmaceutycznym (3).

Właściwości lecznicze liści morwy białej

Przeprowadzone w ostatnim czasie badania naukowe podkreślają, że morwa biała może być obecnie wykorzystana do leczenia znacznie większej liczby dolegliwości niż sądzono przed wiekami. W liściach morwy znajduje się wiele substancji biologicznie czynnych. Główny budulec liści stanowi białko oraz błonnik pokarmowy. Wśród składników mineralnych można wyróżnić: wapń, żelazo, cynk, magnez oraz fosfor. Liście morwy zawierają też polifenole –  organiczne związki chemiczne, które występują naturalnie w roślinach i wykazują właściwości przeciwutleniające, zmniejszając ryzyko wystąpienia nowotworów oraz chorób układu krążenia (1).

Najważniejsze znaczenie z nich wykazują flawonoidy, takie jak: rutyna, kemferol, kwercetyna oraz astragalina. To właśnie obecna w liściach morwy kwercetyna korzystnie wpływa na obniżanie poziomu glukozy we krwi. Pośród polifenoli znajdujących się w morwie białej wymienia się również kwasy fenolowe, w tym kwas chlorogenowy. Ich działanie polega na zwalczaniu wolnych rodników, które są odpowiedzialne za powstawanie stresu oksydacyjnego, który może sprzyjać rozwojowi choroby Alzheimera, Parkinsona oraz zaćmy (4).

Liście morwy białej są również źródłem związków o działaniu przeciwcukrzycowym. Największe właściwości przypisuje się występującemu w nich naturalnie związkowi -DJN (1-dezoksymanojirimycin). Odpowiada on za regulację nadmiernego stężenia glukozy we krwi i w porównaniu do jego syntetycznych inhibitorów nie powoduje skutków ubocznych takich jak senność, wzdęcia lub biegunki. Oprócz wpływu na metabolizm glukozy wyciąg z morwy białej reguluje poziom insuliny we krwi, co może zapobiegać rozwojowi insulinooporności (2).

Przeprowadzono badanie nad wpływem herbaty z białej morwy na wartość glikemii wśród diabetyków. Wyniki wykazały, że osoby spożywające 70 ml naparu z liści z białej morwy miały o 15% niższą wartość glikemii na czczo, natomiast poposiłkowej o 30% w porównaniu do osób, które piły napar z czarnej herbaty. Jest to dowód na to, że stosowanie liści morwy w leczeniu cukrzycy jest uzasadnione. Do przygotowania naparu z liści morwy wystarczy jedynie 1 g suszonych liści. Należy je zalać  100 ml wody i zaparzać przez około 5 min.

Morwa może być pomocna nie tylko w zapobieganiu rozwoju cukrzycy, ale również jej późniejszym powikłaniom np. uszkodzeniom naczyń krwionośnych, nerek, wzroku (6). Dodatkowo, zmniejsza także ryzyko rozwoju miażdżycy. Jest również dobra wiadomość dla osób z borykającymi się z nadprogramowymi kilogramami. Ostatnie analizy potwierdziły także skuteczność liści morwy białej w redukcji masy ciała u otyłych osób. Badania nad właściwościami liści morwy białej są cały czas prowadzone, gdyż podejrzewa się, że mogą one również wpływać korzystnie na metabolizm tłuszczów. U pacjentów, którzy byli leczeni liśćmi morwy zaobserwowano obniżenie stężenia trójglicerydów i cholesterolu całkowitego w surowicy krwi, a także zwiększenie stężenia frakcji HDL (cholesterolu ,,dobrego”) (5).

Podsumowanie

Można jednoznacznie stwierdzić, że morwa biała ma uzasadnione stosowanie w leczeniu cukrzycy. Na rynku jest dostępne wiele produktów zawierających ekstrakt z liści morwy białej np. herbatki, syropy, suszone liście, tabletki, a nawet suplementy.  Udowodnione lecznicze właściwości morwy przemawiają więc za tym, aby wprowadzić ją do diety osób zarówno w stanie przedcukrzycowym jak i z cukrzycą typu 2 (7).

Zacznij skutecznie zarządzać swoją cukrzycą!

Literatura

1. Grześkowiak J., Łochyńska M. Związki biologicznie aktywne morwy białej (Morus alba L.) i ich działanie lecznicze. Post Fitoter 2017; 18(1): 31-35.
2. Kowalska H.,  Lenart A., Marzec A., Kowalska J., Samborska K., Żebrowska M. Wykorzystanie produktów prozdrowotnych i suplementów diety w insulinooporności. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego 2/2017.
3. Przeor M., Flaczyk E. Morwa biała nieocenione znaczenie zdrowotne. Żywność funkcjonalna 2016; tom 70:33-35.
4. Rzepa M. Cukrzyca i wspomaganie jej leczenia środkami pochodzenia roślinnego. Wrocław 2008.
5. Zechel D.L. Iminosugar glycosidase inhibitors: structural and thermodynamic dissection of the binding of isofagomine and 1-deoxynojirimycin to β-glucosidases. J. American Chemical Society, 2003 , Vol. 125 , No. 47, pp. 14313 – 14323.
6. Zielińska-Pisklak M., Szeleszczuk Ł. Rośliny o działaniu hipoglikemizującym. Farmakoterapia 2013; VOL 23 NR 9’13 (269).
7. Koszowska A., Dittfeld A., Puzoń-Brończyk A., Nowak J., Zubelewicz-Szkodzińska B. Polifenole w profilaktyce chorób cywilizacyjnych. Postępy Fitoterapii 4/2013.

O autorze Magdalena Rybka

lic.

Absolwentka studiów licencjackich kierunku Dietetyka na Akademii Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu. Obecnie w trakcie studiów magisterskich na  Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu. Do jej zainteresowań należy tematyka zaburzeń odżywiania oraz kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych od najmłodszych lat.

UDOSTĘPNIJ ARTYKUŁ

udostępnij na facebook-u