Probiotyki w cukrzycy – czy ma sens?

Temat probiotykoterapii oraz mikroflory jelitowej jest coraz częściej poruszany w świecie nauki. Prowadzone są obecnie liczne badania na temat roli zaburzeń mikroflory jelitowej w przebiegu różnych jednostek chorobowych. Wiadomo, że ma ona wpływ na funkcjonowanie układu pokarmowego. Co za tym idzie, na rozwój zaburzeń metabolicznych oraz niektórych chorób autoimmunologicznych. Stąd też widoczne jest coraz większe zainteresowanie związkiem pomiędzy mikrobiotą a cukrzycą.

Dysbioza a cukrzyca

Mówi się o potencjalnym znaczeniu mikroflory jelitowej w patogenezie cukrzycy,  a także o wpływie probiotykoterapii na zapobieganie otyłości oraz kontrolowanie często towarzyszącej jej cukrzycy typu 2 i związanych z nią powikłań metabolicznych. Wykazano związek pomiędzy niektórymi grupami bakterii, a poszczególnymi funkcjami układu pokarmowego czy immunologicznego. Wiadomo, że mikroflora jelitowa bierze udział w procesie trawienia, wchłaniania i w metabolizmie składników pokarmowych, w tym węglowodanów szczególnie istotnych pod kątem wyrównania glikemii w przebiegu cukrzycy. Ponadto u pacjentów z cukrzycą nierzadko można zaobserwować dysbiozę jelitową (nieprawidłowy stosunek bakterii o działaniu prozdrowotnym do tych patogennych). Szczególnej redukcji ulegają szczepy Lactobacillus i Bifidobacterium. Charakterystyczny jest także wzrost poziomu LPS (lipopolisacharydu), czyli endotoksyny wchodzącej w skład błony komórkowej niektórych bakterii. Sugeruje się, że może mieć on negatywny wpływ na komórki trzustki. Specjaliści zastanawiają się także nad związkiem pomiędzy dysbiozą a występowaniem cukrzycy typu 1 [1].

Czy bakterie mogą mieć wpływ na poziom cukru we krwi?

Doniesienia naukowe wskazują na korzystny wpływ suplementacji probiotykami na poziom glikemii na czczo, nie zauważono natomiast istotnych zmian w parametrach takich jak hemoglobina glikowana (HbA1c) oraz wskaźnik insulinooporności (HOMA-IR). Probiotykoterapia w przeprowadzonych badaniach trwała od 6-12 tygodniu. Należy pamiętać, że istotne jest także dobranie odpowiedniego preparatu, w zależności od tego czego w danym momencie brakuje – czyli tak zwana probiotykoterapia celowana [2].

Czy warto wprowadzić probiotykoterapię w leczeniu cukrzycy?

Badania sugerują, że określone mikroorganizmy probiotyczne mogą poprawić wrażliwość na insulinę i kontrolę poziomu cukru we krwi. Mogą dzięki temu zapobiec lub opóźnić rozwój cukrzycy typu 2. Potrzebne są jednak dalsze badania, aby zrozumieć wpływ probiotyków jako terapii w leczeniu chorób metabolicznych. Jak do tej pory nie ma wystarczających doniesień potwierdzających zasadność probiotykoterapii w cukrzycy. Jako podstawę należy przede wszystkim stosować się do zasad prawidłowej, zbilansowanej diety oraz wprowadzić w życie umiarkowaną aktywność fizyczną. Suplementacja probiotykami może natomiast stanowić wspomagającą terapię współtowarzyszącą [4].

Literatura

1. Gałęcka M. Basińska A. M. Bartnicka A. Znaczenie mikrobioty jelitowej w kształtowaniu zdrowia człowieka — implikacje w praktyce lekarza rodzinnego.  Forum Medycyny Rodzinnej 2018;12(2) 50–59.
2. Caifeng L., Xin L., et al. Effect of probiotics on metabolic profiles in type 2 diabetes mellitus. A meta-analysis of randomized, controlled trials, Medicine 2016; 95(26).
3. Gałęcka M. Basińska A. M. Bartnicka A. Mikrobiota jelitowa – jej związki z autoimmunizacją komórek β. Diabetologia po Dyplomie 2017.
4. Vietta L. Coulson S. Madigan D. C. The effect of a novel probiotic on metabolic biomarkers in adults with prediabetes and recently diagnosed type 2 diabetes mellitus: study protocol for a randomized controlled trial. Trials. 2017;18(1) 7.

O autorze Marta Kuśnierczak

mgr

Absolwentka dietetyki na Uniwersytecie Medycznym w Poznaniu. Doktorantka w Katedrze i Klinice Onkologii UM. Zajmuje się poradnictwem żywieniowym pacjentów zmagających się z chorobami dietozależnymi oraz żywieniem w chorobach onkologicznych.

UDOSTĘPNIJ ARTYKUŁ

udostępnij na facebook-u