Indeks insulinowy: czy to lepszy sposób kontrolowania insuliny?
Czym jest insulina i jaka jest jej rola w organizmie? Insulina jest hormonem produkowanym przez komórki β wysp trzustki. Rolą…
Insulina to lek o silnym działaniu, który wymaga precyzyjnego dawkowania. Jednym z urządzeń, służących do podskórnego wstrzykiwania preparatu, jest pióro insulinowe, tzw. pen. Sprawdź, jak wykonywać iniekcję z wykorzystaniem wstrzykiwacza oraz gdzie można zakupić to praktyczne akcesorium.
Pióra insulinowe to proste, półautomatyczne urządzenia złożone z plastikowej obudowy, zbiornika z lekiem, tłoka, cieniutkiej igły oraz osłony zabezpieczającej przed uszkodzeniami mechanicznymi. Wygląd oraz mechanizm działania pena przypominają wieczne pióro, z tą różnicą, że zamiast nabojów z atramentem stosuje się specjalne wkłady insulinowe. Diabetycy mają do wyboru wiele rodzajów wstrzykiwaczy, począwszy od najtańszych modeli na pokrętło poprzez wersje półautomatyczne, aż po pen do insuliny z pamięcią.
Wiesz już, czym jest pen do insuliny. Jak działa to akcesorium i czy potrzeba dużych umiejętności, aby obsługiwać wstrzykiwacz samodzielnie? Instrukcja obsługi pena do insuliny jest intuicyjna, niemniej sposób obsługi urządzenia może różnić się w zależności od tego, czy masz do czynienia z modelem elektronicznym, półautomatycznym czy bezigłowym.
Wyróżniamy dwa główne rodzaje penów do insuliny – jedno- i wielorazowe. Pióra jednokrotnego użytku zawierają fabrycznie napełnione wkłady i są dostępne wyłącznie na receptę. Po zużyciu całego leku urządzenie staje się niezdatne do użytku i powinno zostać zutylizowane. O wiele wygodniejszym rozwiązaniem są wielorazowe peny do insuliny z wymiennymi wkładami. Po opróżnieniu fiolki wystarczy wyrzucić wkład i zainstalować nowy. Przy zachowaniu zasad higieny i odpowiedniej pielęgnacji pióro insulinowe może służyć nawet kilka lat.
Nowością na rynku farmaceutycznym jest bezigłowy pen do insuliny, który umożliwia bezbolesną aplikację leku. Jak to możliwe? Pióro insulinowe wtłacza hormon w głąb tkanki podskórnej, wykorzystując mikroskopijne otwory w skórze. Jako że lek zostaje podany pod ciśnieniem, procedura nie wiąże się z dyskomfortem. Gdzie kupić pen do insuliny bez igły? Niestety, tego typu urządzenia są trudno dostępne w Polsce. Nawet jeżeli znajdziesz wstrzykiwacz na aukcji internetowej, nie ryzykuj zakupu z niepewnego źródła.
Czytaj także: pompa insulinowa
Jednorazowy pen z insuliną czy urządzenie wielorazowe? Diabetycy mogą wybierać spośród wielu rozwiązań dostępnych na rynku. Dużą popularnością cieszą się automatyczne pióra, które pozwalają usprawnić proces odmierzania leku i podawania wskazanej dawki insuliny. Bardziej zaawansowanym akcesorium jest elektroniczny pen do cukrzycy sprzężony z aplikacją w urządzeniu mobilnym oraz modułem Bluetooth. Dzięki zastosowaniu nowoczesnej technologii urządzenie zapamiętuje dawkę insuliny oraz czas iniekcji.
[appabanner]
Szczególnym rodzajem penów są urządzenia z lupą zaprojektowane z myślą o osobach słabowidzących i seniorach. Ich specjalna konstrukcja umożliwia precyzyjne wykonanie zastrzyku bez udziału osób trzecich. Z kolei dzieci chorujące na cukrzycę chętnie stosują kolorowe peny insulinowe, których atrakcyjna forma graficzna ma pozytywny wpływ na samopoczucie małego pacjenta i pomaga obniżyć poziom stresu.
Wiesz już, jakie rodzaje wstrzykiwaczy są na rynku. Przejdźmy zatem do kolejnej kwestii: skąd wziąć pen do insuliny? Czy pióra insulinowe są refundowane, a jeżeli tak, to ile faktycznie zapłacisz za sprzęt?
Zastanawiasz się, ile kosztuje pen do insuliny i gdzie możesz go kupić? Odpowiedź wydaje się oczywista – w aptece. Okazuje się jednak, że nie wszystkie punkty oferują pióra. Nawet jeżeli udało Ci się nabyć wstrzykiwacz (lub dostać go w gratisie), nie możesz go użyć bez odpowiedniego przygotowania.
Każdy pacjent, który rozpoczyna leczenie, musi odbyć profesjonalne przeszkolenie prowadzone przez lekarza lub pielęgniarkę. Podczas instruktażu dostanie instrukcje dotyczące doboru dawek oraz sposobu iniekcji. Chory otrzyma także receptę na konkretną insulinę. Należy przy tym zaznaczyć, że konkretne wkłady pasują tylko do wybranych penów. Wyjątek stanowią jednorazowe peny do insulin na receptę, które mają wbudowane wkłady z substancją czynną.
Sprawdź także: insulina a stosowanie innych leków
Pacjent, który rozpoczyna leczenie, odbywa przeszkolenie, dostaje receptę na leki na cukrzycę oraz otrzymuje darmowy pen do insuliny. Urządzenia są oferowane przez koncerny farmaceutyczne i stanowią bezpłatny dodatek do drogich leków.
Diabetycy otrzymują peny od lekarza diabetologa w poradni lub szpitalu wraz z receptą na konkretną insulinę. Wstrzykiwacze są najczęściej wydawane w gabinetach, ale może się zdarzyć, że placówka nie będzie miała urządzeń na stanie. W takim przypadku pen powinien zostać wydany w aptece. Miej jednak na uwadze, że nie wszystkie placówki, zajmujące się sprzedażą leków, oferują peny insulinowe za darmo. Zanim wybierzesz się do konkretnej apteki, zadzwoń i upewnij się, czy mają zapas wstrzykiwaczy na magazynie.
Pen do insuliny w aptece możesz dostać za darmo. Większość producentów dodaje go bezpłatnie do swoich leków. Warto przy tym nadmienić, że od 1 stycznia 2022 roku diabetycy mają możliwość zakupu refundowanych igieł na pen do insuliny. Refundacja obejmuje 400 sztuk igieł za łączną opłatę w wysokości 29,24 zł.
Pióro insulinowe można otrzymać także w przychodni rodzinnej, ale nie stanowi to reguły. Nie wiesz, gdzie dostać pen do insuliny? Jeżeli w Twojej lokalizacji nie ma dobrze zaopatrzonych aptek lub POZ, możesz dokonać zakupu przez Internet. Nigdy nie kupuj penów ani innych akcesoriów dla diabetyków od prywatnych lub niezweryfikowanych sprzedawców. Aby mieć pewność, że wyrób posiada wymagane atesty medyczne, korzystaj wyłącznie z oferty aptek internetowych lub sklepów internetowych z przyborami dla diabetyków.
Chcesz kupić pen do insuliny? Cena urządzenia waha się od kilkudziesięciu do nawet kilkuset złotych – wszystko zależy od stopnia zautomatyzowania sprzętu. Najtańsze modele, dostępne na serwisach aukcyjnych, można zakupić za nawet 40 zł. Droższe, ale jednocześnie bardziej trwałe i solidnie wykonane, to koszt rzędu 300 zł. A ile kosztuje pen do insuliny w aptece? Zanim zdecydujesz się na zakup, sprawdź, czy w Twoim mieście nie ma aptek oferujących pióra insulinowe za darmo.
Niekiedy zdarza się, że pen do insuliny wymaga wymiany. Pierwszym powodem jest zmiana sposobu leczenia – w takim przypadku diabetolog powinien przekazać pacjentowi odpowiedni sprzęt. Drugą przyczyną wymiany jest naturalne zużycie. Jeżeli zastanawiasz się, dlaczego insulina nie działa, prawdopodobną przyczyną jest uszkodzenie tłoka.
Peny to akcesoria, które są intensywnie użytkowane, dlatego po pewnym czasie ulegną uszkodzeniu. Co w takiej sytuacji zrobić? Najlepszym rozwiązaniem jest wyrzucenie pena do specjalnego pojemnika na odpady medyczne, który znajduje się w każdej aptece.
Nie każdy pacjent wie, jak używać pena do insuliny. Oczywiście, wszyscy diabetycy przechodzą szkolenie w tym zakresie, ale przynajmniej na początku warto wydrukować sobie listę zaleceń dotyczących użytkowania pióra.
Pen do insuliny – jak używać? O tym musisz pamiętać:
Pióra insulinowe nie powinny być przechowywane z założoną igłą, ponieważ może to obniżać ich sterylność oraz zwiększać ryzyko zakażenia.
Tak jak wspomnieliśmy wyżej, iniekcja insuliny nie powinna być wykonywana w jednym miejscu. Aby zapewnić optymalne działanie leku na poziomie komórkowym, należy przestrzegać kilku zaleceń.
Gdzie wstrzykiwać insulinę?
Przed rozpoczęciem iniekcji należy dokładnie umyć i zdezynfekować ręce oraz dokładnie wyczyścić i osuszyć miejsce podawania insuliny. Absolutnie niedozwolone jest wykonywanie zastrzyku w obszarach objętych stanem zapalnym lub z uwidocznionymi zmianami chorobowymi.
Przed podaniem insuliny należy każdorazowo przeprowadzić test bezpieczeństwa. W tym celu ustaw wskaźnik dawki insuliny na wartość rekomendowaną przez producenta, a następnie zdejmij osłonę z igły. Pióro insulinowe należy trzymać zawsze pionowo, tak aby igła była skierowana ku górze. W celu przesunięcia pęcherzyków powietrza do górnej części delikatnie uderz palcem we wkład. Jeżeli urządzenie jest już gotowe do iniekcji, wciśnij przycisk na obudowie, sprawdzając jednocześnie, czy insulina pojawiła się na końcu igły. Jeżeli tak się nie stanie, zobacz, czy w pojemniku nie znajdują się pęcherzyki powietrza, a następnie wykonaj ponownie test. Jeżeli problem będzie się powtarzał, musisz wymienić igłę i raz jeszcze przeprowadzić test bezpieczeństwa.
Sprawdź także: leczenie insuliną w cukrzycy typu 2
Sama procedura iniekcji nie jest skomplikowana. Lekarze rekomendują technikę fałdu skórnego, która opiera się na uchwyceniu skóry palcami w taki sposób, aby utworzył się fałd, w który wbija się igłę. Wstrzyknięcie preparatu następuje po naciśnięciu tłoczka w piórze insulinowym. Aby mieć pewność, że cała insulina została wstrzyknięta pod skórę, trzeba odczekać około 15 sekund. Po tym czasie można usunąć igłę spod skóry.
Jak już wcześniej wspomnieliśmy, każde wstrzyknięcie insuliny wymaga zastosowania nowej, sterylnej igły. Po wykonaniu procedury zużytą igłę umieszcza się w specjalnym pojemniku przeznaczonym do odpadów medycznych. Takie odpady należy zutylizować w pojemniku, który znajdziesz w każdej aptece. Oczywiście, sam sposób wstrzykiwania insuliny może różnić się w zależności od pióra, niemniej schemat działania pozostaje zasadniczo niezmienny. Opisana wyżej iniekcja dotyczy najczęściej używanych piór insulinowych.
Uwaga! Wstrzykiwacze powinny być przechowywane w temperaturze pokojowej, z daleka od światła i źródeł ciepła. Zapasowe wkłady trzyma się natomiast w chłodnym miejscu, przy czym żadnym wypadku nie można ich zamrażać.
Sprawdź także: leczenie cukrzycy typu 1
Skuteczność iniekcji insuliny zależy nie tylko od samego pena, ale także długości igły. Odpowiednio dobrana nie tylko pozwoli wykonać prawidłowe wkłucie, ale także zagwarantuje poprawne podanie leku. Jaka długość będzie zatem optymalna? Jeszcze kilkanaście lat temu diabetolodzy zalecali stosowanie dłuższych igieł. O ile grubość warstwy naskórka i skóry właściwej wynosi ok. 2 mm i jest niezależna od wagi, płci czy wieku, o tyle grubość podskórnej tkanki tłuszczowej, czyli docelowego miejsca podawania insuliny, oscyluje w granicach od 2 do kilkunastu mm.
W przypadku dorosłych uśrednione wartości dla obszarów, w których wykonuje się iniekcję, wynoszą od 1,25 do 3,25 mm. U młodszych pacjentów skóra jest nieco cieńsza, ok. 1 do 1,5 mm, zaś u noworodków jej grubość może wynosić zaledwie 0,5 mm.
Jakie zatem igły do penów będą najlepsze dla poszczególnych grup wiekowych? Przyjmuje się, że wariantem odpowiednim dla dzieci są igły o długości 5 mm, natomiast dla dorosłych — 8 mm. Pacjenci z chorobą otyłościową powinni jednak poszukać nieco dłuższej igły. Jest to spowodowane zwiększoną ilością tkanki tłuszczowej zgromadzonej pod skórą, co utrudnia dotarcie do tkanki podskórnej. Biorąc pod uwagę, że najczęściej kłutymi miejscami są brzuch, pośladki czy uda, czyli obszary podatne na odkładanie się tkanki tłuszczowej, najlepiej zaopatrzyć się w igły o długości 12 mm (zgodnie z zaleceniami lekarza).
Kolejną kwestią kompatybilność igieł z penem. Zdecydowanie najlepszym rozwiązaniem są uniwersalne igły do pena, które można zakupić w większości aptek stacjonarnych lub internetowych. Sięgając po wyroby apteczne, często nie przykładamy wagi do kwestii certyfikacji, a to właśnie ona świadczy o bezpieczeństwie produktu medycznego. Po raz kolejny podkreślmy, że wszystkie akcesoria dla diabetyków powinny pochodzić ze sprawdzonych źródeł.
Warto zwrócić uwagę na asortyment producenta i to czy w jego ofercie znajdują się także inne wyroby medyczne, np. strzykawki czy pióra insulinowe. Firmy farmaceutyczne stosują coraz nowsze technologie, które ułatwiają iniekcje i sprawiają, że jest mniej bolesna.
Kilka lat temu na rynku pojawiły się specjalne igły do pena powlekane lubrykantem, dzięki czemu wstrzyknięcie insuliny jest znacznie prostsze i sprawia mniejszy dyskomfort.
Wysokiej jakości igły mają bardzo cienkie ścianki, co ułatwia przepływ insuliny oraz skraca czas potrzebny na wykonanie iniekcji.
Przyjmuje się, że głębokość wstrzykiwania insuliny powinna wynosić od 4 do 5 mm.
W przypadku używania dłuższych igieł istnieje ryzyko iniekcji domięśniowej, która wiąże się z dużym dyskomfortem. Co więcej, takie zastrzyki powodują przyspieszone wchłanianie insuliny, co grozi rozchwianiem cukrzycy, a w konsekwencji – hipoglikemią. Z tego względu lekarze rekomendują stosowanie krótszych igieł, które przyspieszają procedurę.
W przypadku osób starszych lub słabo widzących dobrze sprawdzą się nieco dłuższe igły. Należy jednak pamiętać, aby zastosować odpowiednią technikę wstrzykiwania, czyli pod kątem 45 stopni po wcześniejszym uformowaniu fałdu skórnego.
Pomimo że rynek farmaceutyczny proponuje coraz więcej nowości, pacjenci będą musieli jeszcze trochę poczekać, zanim pióra bezigłowe staną się standardem. Pen półautomatyczny to rozwiązanie, które z pewnością odmieni codzienność wszystkich chorych, którzy mają awersję do igieł, oraz dzieci odczuwających dyskomfort i strach przed kontaktem ze strzykawką. Dostępny za darmo, ułatwiający właściwe dozowanie leków i łatwy w przechowywaniu, sprawi, że czynność, która dotychczas kojarzyła się z czymś nieprzyjemnym, stanie się mniej uciążliwa i bolesna.
A gdzie wymienić zepsuty pen do insuliny? W tych samych miejscach, o których wspominaliśmy wyżej, czyli aptece, przychodni lub w gabinecie diabetologa. Urządzenia nie są wieczne i po dłuższym okresie użytkowania mogą zacząć nosić ślady naturalnego zużycia. Zepsuty pen do insuliny to duży problem, dlatego warto mieć pod ręką urządzenie zapasowe. Jeżeli nie uda Ci się dostać wstrzykiwacza w aptece stacjonarnej, rozważ zakup na zaufanej stronie internetowej z wyrobami medycznymi. Nigdy nie dokonuj zakupu na aukcjach internetowych oraz z niepewnego źródła – korzystaj wyłącznie ze sprawdzonych serwisów.
Czytaj więcej:
Czym jest insulina i jaka jest jej rola w organizmie? Insulina jest hormonem produkowanym przez komórki β wysp trzustki. Rolą…
Nieprawidłowe działanie insuliny może wynikać z jej nieodpowiedniego przechowywania. Jak wykazano niewłaściwe przechowywanie insuliny może wpływać na skuteczność jej stosowania…
Niektóre leki mają wpływ na metabolizm glukozy w organizmie, przez co mogą one zmieniać zapotrzebowanie na insulinę. Poniżej wymienione są…
W celu zbliżenia do stanu fizjologicznego, lekarz może zalecić przyjmowanie więcej niż jednego rodzaju insuliny. Każdy rodzaj insuliny wchłania się…
Insulinę podaje się podskórnie w warstwę tkanki tłuszczowej leżącą tuż pod skórą. Tkanka tłuszczowa jest mniej wrażliwa na uszkodzenie niż…
Model intensywnej insulinoterapii ma za zadanie odzwierciedlić fizjologiczne wydzielanie insuliny – zarówno te podstawowe jaki i okołoposiłkowe. U osób z…