Gliptyny – grupa leków stosowanych w leczeniu cukrzycy typu 2

gliptyny leki w cukrzycy typu 2

Gliptyny (inhibitiry DPP -4)  jest to jedna z najnowszych grup leków, mających zastosowanie w cukrzycy typu 2. Pierwszym inhibitorem DPP-4 była sitagliptyna, która została wprowadzona na rynek już w 2006 r. Innymi stosowanymi gliptynami w leczeniu cukrzycy są: saksagliptyna, wildagliptyna, linagliptyna, alogliptyna.

Działanie inhibitorów DPP-4

Do hormonów jelitowych inkretynowych, które odpowiadają za wydzielanie insuliny z komórek beta trzustki należą glukozozależny peptyd insulinotropowy (GIP) oraz glukagonopodobny peptyd 1 (GLP-1). U osób zdrowych, które nie chorują na cukrzycę wydzielanie GLP-1 trwa do 10 minut po spożyciu posiłku, co wpływa na wydzielanie insuliny. W przypadku chorych na cukrzycę wydzielanie tego hormonu jest zaburzone, przez co dochodzi do upośledzenia wydzielania insuliny poposiłkowej. Działanie hormonów GLP-1 i GIP jest bardzo krótkie, trwa około kilka minut. Następnie rozkładane są przez enzym: DPP-4. Gliptyny hamują działanie enzymu DPP-4 tym samym przedłużając działanie hormonów GLP-1 i GIP, co wpływa na poprawę wydzielania insuliny, a zatem chronią przed występowaniem hiperglikemii (zbyt wysokiego stężenia cukru we krwi) po posiłku. (1)

Skuteczność gliptyn

Istnieje wiele rodzajów gliptyn, wykazujących różną siłę oraz czas w blokowaniu enzymu DPP-4, dlatego lek zawsze powinien być dobrany indywidualnie do pacjenta. W Polsce dostępne są: saksagliptyna, wildagliptyna, linagliptyna, alogliptyna w postaci preparatów pojedynczych jak i w połączeniu z innymi lekami na przykład z metforminą. Leki te są podawane doustnie, raz na dobę. Skutecznie obniżają glikemię na czczo, glikemię poposiłkową, a także obniżają stężenie hemoglobiny glikowanej HbA1C (jej poziom pozwala zbadać średni poziom cukru we krwi z ostatnich 2-3 miesięcy) o około 0,65-0,8%. (2)

Inhibitory DPP-4 zazwyczaj są dobrze tolerowane przez pacjentów. Dodatkowo nie wykazują swojego działania w przypadku, gdy poziom glukozy we krwi jest niski, co chroni cukrzyka przed wystąpieniem hipoglikemii (zbyt niskiego poziomu cukru we krwi). Natomiast w przypadku połączenia gliptyn z pochodnymi sulfonylomocznika (jeden z częstszych leków stosowanych w leczeniu cukrzycy) istnieje ryzyko hipoglikemii. W tym przypadku dawki muszą być ostrożnie dobrane lub redukowane przy wprowadzeniu do terapii leków z grupy inhibitorów DPP-4. (3)

Oprócz obniżania poziomu cukru, te nowoczesne leki chronią komórki β- trzustki produkujące insulinę przed zniszczeniem, nie powodują przyrostu masy ciała, a także wykazują pozytywny wpływ na poziom cholesterolu we krwi.

Działania niepożądane gliptyn

Jak w przypadku każdego leku przy stosowaniu leków z grupy gliptyn istnieje ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Należą do nich: wymioty, biegunka, bóle brzucha, nudności. Rzadziej występować mogą: infekcje górnych dróg oddechowych, bóle głowy, zapalenie jamy nosowo-gardłowej czy zmiany skórne.

Przeciwwskazania 

Leków z grupy inhibitorów DPP-4 nie powinny stosować osoby nadwrażliwe na gliptyny lub substancje pomocnicze występujące w danym leku. Ze względu na brak badań klinicznych leków tych nie powinny stosować kobiety w ciąży oraz kobiety karmiące. (1)

Podsumowanie

Gliptyny mogą być z powodzeniem stosowane w leczeniu cukrzycy typu 2 zarówno w terapii pojedynczej jak i w terapii łączonej z innymi lekami. Jednak ta grupa leków nie jest na ten moment refundowana, dlatego pacjent powinien się liczyć z większymi kosztami takiej terapii. 

Zacznij skutecznie zarządzać swoją cukrzycą!

AppStore GooglePlay

Literatura

  1. Duda-Król W. i wsp. Nowoczesne leczenie cukrzycy typu 2 – inhibitory DPP-4. Kard Po Dyp. 2017; 3: 74-78.
  2. Stephens J. Rola układu inkretynowego w leczeniu cukrzycy typu 2. Med Po Dyp. 2011;  20(4): 28-32.
  3. Gomółka M., Gumprecht J., Grzeszczak W. Inhibitory DPP-4 u osób starszych – bezpieczeństwo i skuteczność w jednym? Ann Aca Med Sil. 2013; 67(5): 311-314.
Klaudia Nykiel redakcja cukrzyca pl
O autorze Klaudia Nykiel

lic

Studentka dietetyki II stopnia na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu. Zainteresowana zagadnieniami dietetyki sportowej, kształtowania sylwetki przez trening siłowy oraz psychodietetyki.

Pobierz darmową aplikację dla diabetyków i odbierz nasze wsparcie!

AppStore GooglePlay
Przeczytaj także

Leczenie insuliną w cukrzycy typu 2 – kiedy?

DARMOWY PREZENT!!!

    Skip to content