Hipoglikemia – wszystko o niedocukrzeniu organizmu
Hipoglikemia to niebezpieczne, ostre powikłanie cukrzycy, które rozpoznaje się przy obniżeniu stężenia glukozy we krwi poniżej 70 mg/dl (3,9 mmol/l),…
Hemoglobina glikowana (HbA1c) jest to frakcja hemoglobiny, która uległa glikozylacji (przez glukozę znajdującą się we krwi). Wartość HbA1c odzwierciedla średnie stężenie glukozy we krwi w okresie ostatnich 3 miesięcy poprzedzających oznaczenie. Szacuje się, że około 50% HbA1c obecnej we krwi powstaje w ciągu miesiąca przed wykonaniem oznaczenia. Parametr ten przy diagnostyce cukrzycy ma znaczenie jedynie pomocnicze. Używa się go natomiast jako wskaźnika skuteczności terapii oraz wyrównania stężenia glukozy.
Hemoglobina glikowana HbA1c – normy
Zaleca się, aby poziom hemoglobiny glikowanej HbA1c u pacjentów z cukrzycą nie przekraczał 7% (53 mmol/mol).
Natomiast w przypadku pacjentów z cukrzycą typu 1 nie zagrożonych ryzykiem rozwoju hipoglikemii oraz osób z krótkotrwałą cukrzycą typu 2, a także dzieci i młodzieży niezależnie od typu choroby poziom HbA1c powinien wynosić poniżej 6,5% (48 mmol/mol). Podobne wartości powinny osiągać kobiety chorujące na cukrzycę, które planują ciążę. W II i III trymestrze ciąży należy dążyć do otrzymania poziomu HbA1c poniżej 6% (42 mmol//mol), jeżeli nie wiąże się to z większą częstością hipoglikemii.
Z kolei w przypadku chorych w zaawansowanym wieku lub z powikłaniami, takimi jak: zawał serca, udar mózgu lub licznymi chorobami towarzyszącymi dąży się do otrzymania poziomu HbA1c poniżej 8% (64 mmol/mol). Jeżeli u chorego na cukrzycę w wieku powyżej 65 lat przewidywany czas przeżycia jest dłuższy niż 10 lat poleca się utrzymać poziom HbA1c ≤ 7% (1).
Hemoglobina glikowana HbA1c: Jak często należy mierzyć jej poziom?
U pacjentów z cukrzycą, którzy charakteryzują się stabilnym przebiegiem choroby zaleca się wykonywanie pomiaru HbA1c co najmniej raz w roku.
Natomiast pacjenci, z niestabilnymi poziomami glikemii, którzy nie osiągnęli zalecanych celów terapeutycznych lub u których dokonano zmiany sposobu leczenia, powinni mieć oznaczany poziom hemoglobiny glikowanej HbA1c co najmniej raz na cztery miesiące.
Wykazano, że chorzy utrzymujący poziom HbA1c w zalecanych granicach rzadziej miewają powikłania cukrzycy. Zbyt niska wartość HbA1c może natomiast sugerować częste hipoglikemie. Z kolei zbyt wysokie wartości wskazują na częste epizody hiperglikemii.
Należy jednak mieć na uwadze, że w pewnych stanach chorobowych oznaczenie poziomu HbA1c może dawać niewiarygodne wyniki. Z taką sytuacją mamy do czynienia np. w przypadku niedokrwistości.
Zacznij skutecznie zarządzać swoją cukrzycą!
Literatura
1. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2018. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Diabetologia Kliniczna. 2018;4(1):1-92.
O autorze
dr n. med. 
Diabetolog, endokrynolog, specjalista chorób wewnętrznych. Adiunkt w Klinice Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Autorka licznych publikacji naukowych w dziedzinie diabetologii i endokrynologii.
