Zmiany skórne w cukrzycy
Suchość skóry, wolniejsze gojenie się ran czy zwiększona podatność na infekcje, to tylko niektóre przypadłości, z jakimi spotykają się pacjenci…
Do najczęstszych przyczyn cukrzycy typu 2 należą nadmierna masa ciała oraz niski poziom aktywności fizycznej. Stany te sprzyjają rozwojowi zjawiska insulinooporności co prowadzi do wzrostu stężenia glukozy we krwi i rozwoju cukrzycy. Przyczyny cukrzycy typu 1 to z kolei proces autoimmunologiczny. W organizmie dochodzi po produkcji autoprzeciwciał, które prowadzą do destrukcji komórek β w trzustce i w efekcie do bezwzględnego niedoboru insuliny. Cukrzyca typu 1 ujawnia się wówczas gdy zostaje zniszczonych 90% komórek produkujących insulinę.
Cukrzyca: przyczyny
Czynniki sprzyjające rozwojowi cukrzycy typu 1
Czynniki genetyczne
Jak dotychczas wśród naukowców nie ma zgodności co do przewagi czynników genetycznych czy środowiskowych sprzyjających rozwojowi cukrzycy. Dziedziczy się pewną skłonność do cukrzycy, a największe znaczenie wydają się w tym mieć geny układu zgodności tkankowej (HLA).
Czynniki środowiskowe
Wśród czynników środowiskowych przyczyniających się do rozwoju cukrzycy wymienia się:
- infekcje wirusowe (np. świnka, różyczka, EBV i inne);
- wczesne karmienie mlekiem krowim;
- wiek matki powyżej 40 lat w momencie porodu;
- czynniki stresogenne;
- narażenie na toksyny;
Ryzyko wystąpienia cukrzycy u potomstwa
Często chorzy na cukrzycę typu 1 zadają lekarzom pytanie o ryzyko wystąpienia cukrzycy u ich dzieci. Na to pytanie nie ma jednolitej odpowiedzi. Ryzyko wśród populacjo ogólnej wynosi około 0,15%. Gdy choruje matka dziecka to ryzyko wynosi około 2% jednak, gdy cukrzycę u matki rozpoznano przed 8 rokiem życia to ryzyko rozwoju cukrzycy u potomstwa wzrasta do 13%. Gdy choruje ojciec to 6% dzieci z takich rodzin rozwinie cukrzycę przed 20 rokiem życia. Gdy mamy parę chorującą na cukrzycę typu 1 to ryzyko posiadania chorego potomstwa może wzrosnąć aż do 30% (2).
Czynniki sprzyjające rozwojowi cukrzycy typu 2
Sprawdź czy jesteś w grupie ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2?
- wiek ponad 45 lat (jeżeli nie masz innych czynników ryzyka opisanych poniżej powyżej i prawidłowy poziom glukozy we krwi powinno się sprawdzać glikemię co najmniej raz na 3 lata).
Szczególna grupa ryzyka:
- nadwaga (BMI >25 kg/m2);
- cukrzyca występująca w najbliższej rodzinie;
- mała aktywność fizyczna;
- osoby z grupy etnicznej narażonej na rozwój cukrzycy typu 2;
- stwierdzane wcześniej podwyższone wartości glikemii (nieprawidłowa glikemia na czczo > 100 mg/dl, nieprawidłowa tolerancja glukozy);
- kobiety z przebytą cukrzycą ciążową;
- kobiety, które rodziły duże dzieci (ponad 4 kg masy urodzeniowej)
- nadciśnienie tętnicze (>140/90 mmHg)
- zaburzenia gospodarki lipidowej
- kobiety z zespołem policystycznych jajników (PCO)
- osoby z chorobami sercowo-naczyniowymi.
U osób z tej szczególnej grupy ryzyka powinno się prowadzić kontrolę glikemii 1 raz w roku!
Zacznij skutecznie zarządzać swoją cukrzycą!
Literatura
1. Sieradzki J. (red). Cukrzyca Tom 1-2. Warszawa: Via Medica, 2016.
2. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2018. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Diabetologia Kliniczna 2018; 4(1):1-92.
O autorze
dr n. med. 
Diabetolog, endokrynolog, specjalista chorób wewnętrznych. Adiunkt w Klinice Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Autorka licznych publikacji naukowych w dziedzinie diabetologii i endokrynologii.
